اگر در مورد حسابداری صنعتی چیزی نمی دانید حتما این مقاله را تا انتها بخوانید. چر که علاوه بر معرفی این نوع از حسابداری به معرفی وظایف و کاربرد حسابداری صنعتی نیز خواهیم پرداخت. حسابداری صنعتی چیست ؟ همانطور که در مقاله انواع حسابداری چیست توضیح دادیم، حسابداری صنعتی از شاخه های علم حسابداری می […]
اگر در مورد حسابداری صنعتی چیزی نمی دانید حتما این مقاله را تا انتها بخوانید. چر که علاوه بر معرفی این نوع از حسابداری به معرفی وظایف و کاربرد حسابداری صنعتی نیز خواهیم پرداخت.
حسابداری صنعتی چیست ؟
همانطور که در مقاله انواع حسابداری چیست توضیح دادیم، حسابداری صنعتی از شاخه های علم حسابداری می باشد. در واقع موضوع تحقیق حسابداری صنعتی بهای تمام شده یک کالا در شرکت های تولیدی است.
از این نوع از حسابداری برای ارزیابی جهت ساخت کالاها به منظور کاهش هزینه ها و همچنین کنترل موجودی و تصمیم گیری دقیق در نحوه قیمت گذاری در تولید استفاده می شود.
به نوعی می‌توان گفت حسابداری صنعتی یا حسابداری بهای تمام شده یکی از سخت ترین و جذابترین شاخه های حسابداری است که به تنظیم بودجه، تعیین هزینه استاندارد و غیره مربوط می‌شود.
در ادامه مقاله حسابداری صنعتی به بررسی اهمیت و کاربردهای این رشته جذاب و پرطرفدار خواهیم پرداخت. البته شما با کمک لینک های زیر می توانید از خدمات آموزشی ما در حوزه حسابداری صنعتی نیز استفاده کنید.
تعریف حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی حوزه ای از حسابداری است که با هزینه یابی محصول سر و کار دارد. هزینه یابی محصول، اطلاعات مورد نیاز را برای تهیه صورت های مالی و قیمت ها تمام شده کالاهای موجود و قیمت تمام شده کالاهای فروش رفته را در زمینه حسابداری مدیریت می‌کند.
با دریافت اطلاعات بیشتر در این مقاله درباره ی حسابداری صنعتی، خواهید توانست به درک بهتری درباره این شاخه از حسابداری برسید.
حسابداری صنعتی به انگلیسی
حسابداری صنعتی که به انگلیسی با نام Cost Accounting شناخته می شود یکی از عوامل مدیریت بهتر در شرکت ها است. همانطور که گفته شد حسابداری صنعتی یکی از مهم ترین زیر شاخه های رشته حسابداری بوده و در تمام دنیا پرطرفدار است و شرکت ها و سازمان ها در سرتاسر دنیا به حسابداران صنعتی نیاز دارند.
تاریخچه حسابداری صنعتی
در واقع زمان زیادی از به وجود امدن زیر شاخه حسابداری صنعتی نمی گذرد.
با پیشرفته تر شدن تکنولوژی و زیادتر شدن کارخانه ها و زیاد شدن عرضه و تقاضا، نیاز به وجود حسابداران بهای تمام شده به وجود آمد. این زیر شاخه حسابداری که برای محاسبه و تعیین بهای تمام شده کالا به وجود آمده است، یک علم بسیار کارامد جهت تعیین مسیر و برنامه ریزی های آینده مدیران یک سازمان است.
وظایف حسابداری صنعتی چیست؟
در کل می توان گفت در حسابداری صنعتی منظور طبقه بندی هزینه ها بر اساس ارتباط آن ها با تولید محصول است. آن چه در حسابداری صنعتی بسیار مهم است مدیریت هزینه ها و کاهش آن تا سطح معقول با هدف افزایش سود شرکت است.
یعنی، شاخه ای از حسابداری که وظیفه جمع آوری، طبقه بندی، تجزیه و تحلیل، تلخیص و تسهیم عوامل هزینه، محاسبه بهای تمام شده محصولات و خدمات را به عهده دارد در واقع همان حسابداری صنعتی یا اصطلاحا حسابداری بهای تمام شده است.
البته در ادامه در مورد اینکه آیا حسابداری صنعتی همان حسابداری بهای تمام شده است هم صحبت می کنیم.
مهم ترین وظایف حسابداری صنعتی :
- کمک و مشارکت در ایجاد و اجرای برنامه ها و بودجه ها
- فراهم نمودن اطلاعات جهت مدیریت به منظور تصمیم گیری نسبت به انتخاب یک راه حل موجود
- ایجاد کردن راه ها و شیوه هایی که اعمال کنترل را میسر می کند و در صورت امکان کاهش هزینه ها
- تعیین کردن ارزش موجودی به منظور هزینه یابی و قیمت گذاری آن و کنترل در فرصت های مناسب
- تعیین هزینه ها و سود برای یک دوره حسابداری
- جوابگویی به حسابرسان سازمان و مراجع دولتی
- همکاری و ایجاد هماهنگی لازم با دایره حسابداری مالی
- سرپرستی کارکنان دوایر حسابداری مالی
اهمیت حسابداری صنعتی
همانطور که گفته شد، حسابداری صنعتی به تدریج پس از انقلاب صنعتی به وجود امده است و این رویداد در راستای نیاز به دانش هزینه تمام شده محصولات تولیدی بوده.
در این نوع حسابداری هدف اصلی دانستن قیمت تمام شده یک واحد از نظر تمام عوامل هزینه است. کم کم و همراه با تکامل روش های تولید در سال های بعد راه های پیشرفته ای استفاده شد که هزینه تولید را به درستی شناسایی کند. برای رسیدن به این اهداف حساب ها طبقه بندی، ثبت، تجزیه، تحلیل و تفسیر می‌شوند تا ارتباط هر هزینه با مراحل تولید و توزیع کالا و خدمات مشخص شود.
کاربرد حسابداری صنعتی چیست ؟
با استفاده از علم حسابداری مدیران قیمت تولیدات را حساب می‌کنند و بهای مواد اولیه، دستمزد ها و دیگر هزینه ها را کنترل و بررسی می‌کنند.
مثلا فرض کنید اگر مدیری قصد تغییر محصول خود را داشته باشد، باید اطلاعات دقیقی از هزینه ها و تولید محصول داشته باشد تا بتواند تصمیم درستی بگیرد.
حسابداری صنعتی همان گونه که از اسمش پیداست در ارتباط با صنعت و موسسات تولیدی کاربرد دارد. به همین دلیل هم بسیار مورد توجه مدیریت است و می توانید در کنار حسابداری مدیریت بسیار کارآمد باشد.
تعریف اصطلاحات حسابداری صنعتی
در این بخش از مقاله سعی داریم شما را با اصطلاحات حسابداری صنعتی که برای انتقال دانش حسابداری خود به دیگران و همچنین دریافت اطلاعات دیگر نیاز است بدانید آشنا کنیم.
مفاهیم اساسی حسابداری صنعتی
منظور از هزینه یابی و دایره هزینه یابی چیست ؟
هزینه یابی یعمی همان تعیین بهای تمام شده کالای ساخته شده و موجودی کالای در جریان ساخت. و منظور از دایره هزینه یابی دایره ای است که مسئولیت نگهداری اسناد و مدارک مرتبط با حسابداری عملیات تولیدی و غیر تولیدی به علاوه وظیفه تجزیه و تحلیل هزینه های تولید، توزیع و فروش جهت ارائه و استفاده مدیریت را بر عهده دارد.
کالاهای ساخته شده
کالاهایی که با گذراندن مراحل تولید، به شکل کامل ساخته شده اند و در واقع فرایند تولید را به شکل کامل طی کرده اند.
کالای در جریان ساخت
کالای در جریان ساخت، در پروسه تولید است و هنوز به صورت کامل ساخته نشده است.
منظور از تولید چیست ؟
مواد اولیه با عبود از یک سری فرایند تغییر شکل می‌دهند و به یک کالای کامل ساخته شده تبدیل می شوند. به این پروسه که مواد اولیه با طی کردن آن تبدیل به کالای قابل فروش می‌شوند تولید گفته می‌شود.
آیا می شود تولید و فرمول تولید را با نرم افزار محاسبه کرد؟
به شما با مشاهده فیلم آموزش تولید در هلو، مقداری با این مطلب آشنا خواهید شد.
مواد اولیه
برای ساخت محصولات به مواد اولیه ای نیاز است که در طبیعت وجود دارند و یا توسط کارخانه های دیگر تولید شده اند.
دستمزد
دستمزد عبارت است از حق الزحمه ای که برای تبدیل مواد به کارگران پرداخته می‌شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این مورد حتما مقاله حق السعی چیست را مطالعه کنید.
سربار
هزینه هایی که در کارخانه و برای تولید صرف می‌شوند اما به صورت غیر مستقیم ( مثل دستمزد نگهبانان و یا تعمیرات دستگاه ).
هزینه های اولیه
بهای اولیه جمع هزینه هایی است که به طور مستقیم برای تولید محصول صرف می‌شوند (هزینه مواد اولیه و دستمزد ).
ضایعات
در طی پروسه تولید مواردی مانند شکستن، صدمه دیدن، آب رفتگی و سایر موارد مشابه روی می‌دهد که باعث ضایع شدن و از بین رفتن بخشی از کالای در جریان تولید می‌گردد. به بخش از بین رفته مواد اولیه یا کالا که از ابتدای تولید تا پایان ساخت از بین می‌رود ضایعات می‌گویند.
اجزاء و عوامل حسابداری صنعتی
اجزا و عوامل حسابداری صنعتی را به سه دسته تقسیم می‌کنند:
- مواد اولیه
- دستمزد
- سربار ( سایر هزینه هایی که برای تولید صرف می‌شود مانند تعمیرات دستگاه ها، دستمزد نگهبانان، بیمه و … )
روش های حسابداری صنعتی
روش ها حسابداری صنعتی در زیر آمده است:
- هزینه یابی جذبی
- هزینه یابی مستقیم
- هزینه یابی براوردی یا تخمینی
- هزینه یابی سفارش کار
- هزینه یابی مراحل تولید یا مرحله ای
- هزینه یابی استاندارد
- هزینه یابی بر مبنای فعالیت
روش های هزینه یابی در حسابداری صنعتی
روش های هزینه یابی در حسابداری صنعتی جهت محسابه بهای تمام شده محصول به کار برده می‌شود. سیستم های هزینه یابی شامل سیستم هزینه بهای سفارشات و سیستم هزینه یابی مرحله ای می‌باشد. روش های هزینه یابی که جهت اجرای سیستم های هزینه یابی مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل روش های هزینه یابی واقعی، هزینه یابی نرمال و هزینه یابی استاندارد می‌باشد.
طبقه بندی هزینه ها در حسابداری صنعتی چگونه است؟
طبقه بندی هزینه ها در حسابداری صنعتی به روش های زیر صورت می‌گیرد:
- طبقه بندی هزینه ها به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم
- طبقه بندی هزینه بر اساس عناصر تشکیل دهنده
- طبقه بندی هزینه ها بر اساس هزینه های دوره و محصول
- طبقه بندی هزینه ها بر اساس
مراکز هزینه در حسابداری صنعتی
مرکز هزینه در حسابداری صنعتی به قسمت هایی از یک مجموعه گفته می‌شود که در آن هزینه می شود. این قسمت می توان هر بخشی از مجموعه باشد.
مراکز هزینه در سه واحد مختلف دسته بندی می‌شوند:
- واحد های تولیدی ( بخش هایی که به طور مستقیم در ساخت محصول نقش دارند )
- واحد های خدماتی ( قسمت های مربوط به خدمت رسانی که به طور مستقیم در تولید یا ارائه خدمات نقش ندارند )
- واحد های اداری ( بخش های تشکیلاتی مجموعه )
رشته حسابداری صنعتی
پیش نیاز های ورود به حسابداری صنعتی
فرد حسابدار صنعتی باید بسیاری از استانداردها و اصول پایه رشته حسابداری را که شامل دانش و تحصیل است بداند.
در خصوص دانش به مواردی چون تحصیل در دانشگاه و سایر مراکز علمی، مطالعه کتاب در این رابطه و برخی منابع و مطالبی که می‌تواند دانش حسابدار را هر چه بیش تر مطابق با نیازهای جامعه افزایش دهد.
در مورد تجربه نیز، باید گفت شروع و نقطه آغاز تجربه حسابدار از کمترین و کوچکترین فعالیت او در زمینه حسابداری در زمان کاراموزی است که تجارب و فرهنگ های بسیار ارزشمندی در اختیار او قرار می‌دهد و همچنین می‌تواند با فعالیت در این زمینه هر روز به تجارب خود اضافه کند.
پیشنهاد ویژه: اگر به یادگیری حضوری و شرکت در کلاس های آموزشی علاقمند هستید، ما بهترین آموزشگاه حسابداری در تهران را به شما معرفی می کنیم. شما با شرکت در دوره حسابداری ویژه بازار کار مجتمع فنی آریا تهران امکان دریافت مدرک حسابداری بین المللی را خواهید داشت.
مزیت های رشته حسابداری صنعتی
حسابداری صنعتی با توجه به گسترش روز افزون صنایع مختلف اهمیت زیادی پیدا کرده است. در حقیقت صنایع مختلف نیاز به حسابدار حرفه ای برای رسیدگی به امور مختلف مانند امور مالی، امور مالیاتی و موارد دیگر دارند و این مسئله برای صنایع بسیار حیاتی است.
حسابداری صنعتی در صنعت از اهمیت بالایی برخوردار است و مزایای مختلفی برای صاحبان شرکت ها دارد. حسابداری صنعتی در ارزیابی عملکرد مشاغل و همچنین به مدیریت و نظارت بر جریان پول هم کمک می‌کند.
در پیشبینی بودجه و سرمایه گذاری اینده شرکت موثر است و از کلاهبرداری و سرقت هم جلوگیری می کند.
دروس رشته کاردانی حرفه ای حسابداری صنعتی
برخی از واحد هایی که برای فارغ التحصیل شدن در رشته حسابداری صنعتی در مقطع کاردانی باید بگذرانید در زیر آمده است:
- اصول تنظیم و کنترل بودجه تولیدی
- اصول حسابرسی
- اقتصاد کلان
- اقتصاد خرد
- پروژه صنعتی
- تحقیق در عملیات
- حسابداری بهای تمام شده
- حسابداری شرکت های سهامی
- حسابداری موسسات خدماتی و بازرگانی
- حقوق بازرگانی
- حساب های تمام شده
- خدمات الکترونیک
- روش های اماری
- ریاضی پیش دانشگاهی
- ریاضی و کاربرد آن در حسابداری
- زبان تخصصی تولیدی و صنعتی
- کارافرینی
انواع گزارش ها در حسابداری صنعتی
موسسات تولیدی در پایان دوره مالی و پایان هر ماه گزارشاتی را تهیه می‌کنند که با توجه به قوانین و مقرران بر اساس موازین و اصول حسابداری محاسبه می‌شوند. این گزارشات جهت استفاده در برنامه ریزی های اینده و یا به منظور تجزیه و تحلیل عملکرد دوره مالی جاری تهیه می‌شود.
انواع گزارشات عبارتند از:
- گزارش مصرف مواد ( مواد یکی از مهم ترین عوامل تشکیل دهنده بهای تمام شده محصول می‌باشد. )
- گزارش تولید مواد ( ساده تریم فرم گزارش تولید از قسمت های بهای تمام شده مواد مصرفی و اطلاعات مربوط به حقوق و دستمزد کارکنان و سربار تشکیل شده است )
- صورت بهای تمام شده کالای فروش رفته
حسابداری صنعتی جامع (FCA)
موارد زیر اصول اساسی FCA را مشخص می‌کنند:
- حسابداری هزینه ها، نه فقط مخارج و پرداخت ها
- حسابداری هزینه های پنهان و ظاهری
- حسابداری هزینه های غیر مستقیم و سربار
- حسابداری هزینه های مخارج گذشته و اینده
- حسابداری هزینه ها بر طبق چرخه عمر محصول
تفاوت حسابداری صنعتی و حسابداری مالی
همانطور که در مقاله حسابداری چیست توضیح داده ایم، حسابداری انواع مختلفی دارد که هر یک از این انواع با یکدیگر متفاوتند. تفاوت هایی که در حسابداری وجود دارد به دلیل کاربرد آن ها و هدف آن ها است. حسابداری صنعتی و مالی دو بخش از مهمترین و پرکاربردترین انواع حسابداری هستند که امروزه در بسیاری از کسب و کارها مورد استفاده قرار می‌گیرند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حسابدرای مالی می توانید، مقاله حسابداری مالی چیست را مطالعه کنید.
برخی از تفاوت های حسابداری مالی به شرح زیر است:
- در حسابداری مالی هدف ارائه اطلاعات مالی به تصمیم گیرندگان است. خواه این تصمیم گیرندگان داخل سازمان باشند خواه خارج از سازمان. اما در حسابداری صنعتی اطلاعاتی که به دست می‌آید مورد استفاده تصمیم گیرندگان داخل سازمان ها قرار می‌گیرد.
- گزارشاتی که در حسابداری مالی تهیه می‌شود حالت و شکل مشخصی دارد. ترازنامه صورت سود و زیان، صورت جریان وجوه نقد همیشه شکلی یکسان و هدفی مشخص دارند اما در حسابداری صنعتی گزارشاتی که تهیه می‌شود بستگی به نیاز تصمیم گیرندگان داخل سازمان دارد.
- دوره های مالی در حسابداری صنعتی کوتاه تر از حسابداری مالی هستند.
- در حسابداری صنعتی استاندارد لازم الاجرا نیست ولی در حسابداری مالی همه استانداردهای حسابداری در نظر گرفته می‌شود.
- در حسابداری مالی معیار انجام محاسبات بهای تمام شده تاریخی است اما در حسابداری صنعتی قیمت روز به عنوان معیاری درست در نظر گرفته می‌شود.
- گزارش های حسابداری مالی عموما نگاهمان به گذشته است و نشان دهنده گذشته یک کسب و کار می‌باشند. اما گزارش های حسابداری صنعتی نگاهی آینده نگرانه دارند و به آینده می‌پردازند.
تفاوت حسابداری صنعتی با حسابداری بهای تمام شده
حسابداری بهای تمام شده در واقع برای پاسخ دادن به این سوال است که: چه چیز را با چه قیمتی به دست آورده ایم؟ شناسایی و دسته بندی درست هزینه ها هدف اصلی حسابداری بهای تمام شده است و این در حالی است که حسابداری صنعتی، علاوه بر این مورد، هدف تعیین محل وقوع هزینه ها، تخصیص درست آن ها به انواع فعالیت های سازمان و در آخر تجزیه و تحلیل نتایجی که در اثر این تجزیه و تحلیل به دست آمده را نیز دنبال می‌کند.
در واقع می‌توان گفت که حسابداری بهای تمام شده بخشی از حسابداری صنعتی است که به طور خاص روی تعیین و تشخیص هزینه ها متمرکز می‌شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد حسابداری بهای تمام شده می توانید مقاله، حسابداری بهای تمام شده چیست را مطالعه کنید.
تصمیم گیری در مورد موارد زیر، جزو موارد فعالیت حسابداری صنعتی است که تنها مورد اول به صورت مستقیم تحت نظارت حسابداران بهای تمام شده است:
- تعیین قیمت فروش محصولات
- قبول یا عدم قبول سفارش مشتریان
- تولید یا عدم تولید یک محصول خاص
- افزایش یا کاهش حجم محصولات تولیدی
- به وجود آوردن یک خط تولید تازه و یا توسعه دادن کار تولید یا واحد صنعتی
- حذف کردن و یا عوض کردن یک خط تولیدی
- تغییر دادن کیفیت محصولات
- تغییر دادن فرایند تولید
مطالعه مقالات بیشتر:
مزایای تحصیل در رشته حسابداری مدیریتی چیست
